Alzheimer Hastalığında Sık Görülen Psikolojik Sorunlar Nelerdir?
GÜVEN SAĞLIK GRUBU
Paylaş:
Alzheimer Hastalığında Sık Görülen Psikolojik Sorunlar Nelerdir?
Alzheimer hastalığı, hem hastalar hem de bakım verenler için zorlu bir süreçtir. Hastalığın psikolojik ve davranışsal etkileriyle başa çıkmak, sabır ve anlayış gerektirir. Hastaların yaşam kalitesini artırmak için düzenli bir rutin oluşturmak, çevresel düzenlemeler yapmak ve sosyal destek sağlamak büyük önem taşır. Bakım verenlerin ise bu süreçte kendi sağlıklarını ihmal etmemeleri, duygusal destek alarak bu zorluğu paylaşmaları gereklidir. Alzheimer sürecinde bilinçli, destekleyici ve sabırlı bir yaklaşım, hem hastaların hem de bakım verenlerin yaşamını olumlu yönde değiştirebilir.
Güven Çayyolu Cerrahi Tıp Merkezi Psikiyatri Bölümü'nden Uzman Psikolog Savaş, alzeimer hastalığında sık görülen psikolojik sorunları, bu sorunlarla başa çıkma yöntemlerini ve alzeimer hastasına bakım verenlerin karşılaştıkları zorlukları ve çözüm önerilerini anlattı.
Alzheimer hastalığı, ilerleyici bir nörodejeneratif bozukluk olup, bilişsel işlevlerin bozulmasına neden olur. Hastalık, klinik öncesi dönemden başlar ve kişinin yaşamında belirgin değişikliklere yol açan ileri evrelere kadar ilerler.
Klinik Öncesi Dönem: Bu aşamada, herhangi bir belirti gözlemlenmez. Hastalığın fark edilmesi mümkün değildir ve erken tanı bu dönemde mümkün olmaz.
Hafif Kognitif Bozukluk: Belirtiler hafif unutkanlık, yeni bilgileri öğrenmede güçlük ve kelime hatırlamada zorluklarla kendini gösterir. Ancak kişi günlük yaşamına devam edebilir.
Erken-Orta Evre: Günlük yaşamda belirgin bozulmalar başlar. Hastalar yemek hazırlamakta, çatal bıçak kullanmakta, giyinmekte ve kişisel hijyenlerini sağlamakta zorlanır. Sosyal ilişkilerde gerileme, huzursuzluk ve paranoya sık görülen sorunlardır.
İleri Evre: Bu aşamada hasta, tamamen bakım verenlere bağımlı hale gelir. Fiziksel sağlık sorunları, idrar ve bağırsak kontrolü kaybı, hayal görme ve duygusal dengesizlikler sık görülür.
Hastalığın ilerlemesiyle birlikte bakım verenlerin rolü kritik hale gelir. Hem hastalar hem de bakım verenler için bu süreçte ortaya çıkan psikolojik sorunlarla başa çıkmak, yaşam kalitesini korumak adına hayati önem taşır.
Alzheimer Hastalarında Sık Görülen Psikolojik Sorunlar
Depresyon: Alzheimer hastalarında depresyon, bilişsel işlev kaybı ve sosyal etkileşimdeki azalma nedeniyle sıkça görülür. Hastaların kimliklerini ve bağımsızlıklarını kaybetmesi, kendilerini değersiz hissetmelerine neden olabilir. Sosyal izolasyon ve çevresel değişiklikler de depresyonu tetikleyen faktörlerdir.
Çözüm Önerileri:
Hastalara uygun aktivitelerle sosyal etkileşim sağlamak, ilgilerini çekebilecek faaliyetler düzenlemek önemlidir.
Bilişsel Davranışçı Terapi gibi psikoterapi yöntemleri fayda sağlayabilir.
Hastanın yaşam alanını huzurlu hale getirecek çevresel düzenlemeler yapılmalıdır.
Anksiyete: Unutkanlık ve çevresel değişimlerin yarattığı belirsizlik, Alzheimer hastalarında anksiyeteye neden olabilir. Hastaların kendi kimliklerini ve bağımsızlıklarını kaybetme korkusu bu durumu şiddetlendirebilir.
Çözüm Önerileri:
Günlük rutinlerin korunması, hastaya tanıdık bir ortam sağlanması anksiyeteyi azaltır.
Hastanın kendini ifade etmesini sağlayacak iletişim yolları geliştirilmeli, sabırlı ve anlayışlı olunmalıdır.
Davranışsal Sorunlar: Huzursuzluk, öfke, uyumsuzluk ve tekrarlayan davranışlar, Alzheimer hastalığının ilerlemesiyle sık karşılaşılan problemlerdir.
Çözüm Önerileri:
Hastanın çevresi, belirsizlikleri azaltacak şekilde düzenlenmeli ve tanıdık objelerle desteklenmelidir. Gürültüden kaçınılmalı ve ortam iyi aydınlatılmalıdır.
Basit ve net ifadelerle iletişim kurulmalı, hasta kendini güvende hissetmelidir.
Günlük rutinlerin belirli olması, hastanın huzursuzluğunu azaltır.
Halüsinasyon ve Delüzyonlar: İleri evrelerde, hastalar hayaller görebilir ya da yanlış inançlara kapılabilir. Bu tür psikolojik belirtiler, hem hastaları hem de bakım verenleri zorlayan durumlardır. Hastanın bu deneyimleri küçümsenmemeli, anlayışla yaklaşılmalıdır.
Bakım Verenlerin Karşılaştığı Zorluklar ve Öneriler
Alzheimer hastalarına bakım veren kişiler, bu süreçte duygusal ve fiziksel olarak büyük yük altına girerler. Bakım verenlerin kendi sağlığına dikkat etmesi, bu zorlu süreci daha sağlıklı yönetmelerine yardımcı olur.
Duygusal Sağlığınızı Koruyun: Bakım süreci boyunca bakım verenlerin tükenmişlik yaşama riski yüksektir. Duygusal olarak yıpranma, öfke, suçluluk ve çaresizlik duyguları sık görülür. Kendi duygularınızı anlamak ve ifade etmek, sürecin daha sağlıklı yönetilmesine katkı sağlar.
Destek Programlarına Katılın: Destek grupları ve danışmanlık hizmetleri, bakım verenler için önemli bir dayanışma kaynağıdır. Bu gruplar sayesinde yalnız olmadığınızı hissedebilir ve benzer deneyimleri paylaşan insanlarla bir araya gelebilirsiniz.
Acil Durum Planlaması Yapın: Hastanın sağlık durumunda aniden gelişebilecek olası sorunlara karşı bir plan oluşturmak, stresinizi azaltır. Doktorunuz ve sağlık ekibi ile iletişimde kalarak hastanın ihtiyaçlarına yönelik bir planlama yapabilirsiniz.
Kendi İhtiyaçlarınızı Göz Ardı Etmeyin: Bakım sürecinde kendinizi ihmal etmek, hem sizin hem de hastanız için olumsuz sonuçlar doğurabilir. Dinlenmeye zaman ayırmak, sağlıklı beslenmek ve kişisel ihtiyaçlarınızı karşılamak, uzun vadede daha iyi bir bakım sunmanızı sağlar.
Periyodik olarak haber bültenimizi size ulaştıralım.
Nesilden nesile hayat bize GÜVEN diyor.
Güven Hastanesi hizmet standartları ile JCI tarafından akredite edilmiştir. JCI şikayet bildirimlerinizi buraya tıklayarak yapabilirsiniz.
Kişisel verilerin korunması ve işlenmesi politikalarına ilişkin aydınlatma metnimize buradan kişisel veri işleme envanteri ve kişisel verilerin korunması politikamıza ise buradan ulaşabilirsiniz.
