Halsizlik mi, Gizli Kansızlık mı? Bahar Yorgunluğuyla Karıştırılan Anemiye Dikkat
GÜVEN SAĞLIK GRUBU
Paylaş:
Halsizlik mi, Gizli Kansızlık mı? Bahar Yorgunluğuyla Karıştırılan Anemiye Dikkat
Mevsim geçişlerinde hepimiz biraz daha yorgun hissederiz. Günlerin uzaması, havaların bir ısınıp bir soğuması, günlük tempomuzun değişmesi… Tüm bunlar vücudumuzu etkileyebilir. Ancak bazı durumlarda bu “yorgunluk” sandığımız şey, aslında vücudumuzun gizli bir rahatsızlığa karşı verdiği sessiz çığlık olabilir: Anemi, yani halk arasındaki adıyla kansızlık.
Anemi, kanda oksijen taşıyan kırmızı kan hücrelerinin (alyuvarların) sayısında veya içerdikleri hemoglobin miktarında düşüş olmasıdır. Bu durumda dokulara yeterli oksijen taşınamaz ve kişi kendini sürekli yorgun, halsiz ve bitkin hisseder. Ancak anemi yalnızca halsizlikle sınırlı kalmaz; vücudun farklı sistemlerini etkileyerek çok daha geniş bir belirti yelpazesiyle karşımıza çıkabilir.
Bahar Yorgunluğu Değil, Anemi Belirtisi Olabilir
Bahar aylarında artan halsizlik ve enerji düşüklüğü, çoğu zaman mevsimsel geçişlere bağlanarak ihmal edilir. Ancak bu belirtiler sürekli hale geldiyse ya da başka şikayetler de eşlik ediyorsa, altında yatan sebep kansızlık olabilir.
Aneminin en sık görülen belirtileri şunlardır:
Sürekli halsizlik ve bitkinlik
Baş dönmesi
Konsantrasyon ve hafıza sorunları
Tırnaklarda kolay kırılma
Solgun cilt rengi
Soğuk eller ve ayaklar
Nefes darlığı ve çarpıntı
Baş ağrısı
Uykuya doyamama hissi
Bu belirtiler, günlük yaşamı sessizce sekteye uğratan ama çoğu zaman başka nedenlere bağlanarak göz ardı edilen uyarılardır.
Kadınlarda Kansızlık Neden Daha Sık Görülür?
Anemi her yaştan ve her cinsiyetten bireyi etkileyebilir. Ancak bazı nedenlerden dolayı kadınlarda daha sık görülür. Özellikle adet dönemlerinde yoğun kan kaybı yaşayan, yetersiz ve dengesiz beslenen, hamilelik ya da emzirme döneminde artan ihtiyaçlarını karşılayamayan kadınlarda demir eksikliği anemisi yaygın şekilde ortaya çıkar. Bununla birlikte, uzun süreli diyet yapanlar, vejetaryen ya da vegan beslenen bireyler, mide-bağırsak hastalıkları olanlar, kronik hastalıklarla mücadele edenler ve bazı ilaçları uzun süre kullanan kişilerde de kansızlık gelişebilir.
Kansızlık Sessizce Yaşam Kalitesini Düşürür
Kansızlık çoğu zaman yavaş yavaş gelişir ve kişi bu duruma fark etmeden adapte olur. Sabahları yorgun kalkmak, gün içinde enerjisiz hissetmek, zihinsel performansın düşmesi, hatta duygusal olarak çökkünlük gibi durumlar bir süre sonra "normal" gibi algılanmaya başlar.
Ancak bu tablo tedavi edilmediğinde daha ciddi sorunlara neden olabilir. Özellikle ileri düzey anemilerde kalp-damar sisteminin zorlanması, bağışıklık sisteminin zayıflaması ve organ fonksiyonlarında bozulmalar gelişebilir. Çocuklarda büyüme-gelişme geriliği, yaşlı bireylerde düşme ve kırık riski gibi ciddi sonuçlar doğurabilir.
Kansızlık Tanısı Nasıl Konur?
Kansızlık tanısı koymak oldukça basittir. Basit bir kan testiyle hemoglobin, hematokrit, ferritin ve demir düzeylerine bakılarak anemi tespit edilebilir. Ancak önemli olan, sadece bu değerlerin ölçülmesi değil, altta yatan nedenin de belirlenmesidir. Çünkü kansızlık farklı sebeplerden kaynaklanabilir:
Demir eksikliği (en yaygın neden)
B12 vitamini eksikliği
Folik asit eksikliği
Kronik hastalıklar
Genetik kan hastalıkları (örneğin talasemi)
Bu nedenle doğru tanı ve etkin tedavi için mutlaka bir dahiliye uzmanına başvurmak gerekir.
Kansızlık Nasıl Tedavi Edilir?
Kansızlığın tedavisi, nedenine göre planlanır. En sık görülen demir eksikliği anemisinde demir takviyeleri verilir ve beslenme düzeni gözden geçirilir. C vitamini açısından zengin besinlerle demirin emilimi artırılırken, çay ve kahve gibi demir emilimini azaltan içeceklerden uzak durulması önerilir. B12 ve folik asit eksikliği varsa, bu vitaminlerin takviyesi yapılır. Eğer anemi bir hastalığın belirtisiyse, öncelikle o hastalığın tedavisi planlanır. Tedaviye ek olarak yaşam tarzı değişiklikleri, dengeli beslenme ve düzenli uyku da iyileşmeyi destekler.
