Kış aylarının gelmesiyle birlikte üst solunum yolu enfeksiyonlarında artış yaşanıyor. Gencinden yaşlısına herkes kış mevsiminde enfeksiyon ve virüslerle mücadele etmek zorunda kalıyor. Bu hastalıklardan biri olan sinüzit de her yaştan insanı etkileyebilen, tedavi edilmediği zaman hayat kalitesini ciddi anlamda düşüren bir hastalık. Güven Hastanesi Kulak Burun Boğaz Baş ve Boyun Cerrahisi Bölümünden Uzm. Dr. Fatih Fidan, sinüzit hakkında merak edilenleri sizler için anlattı.
Sinüzit, yüz kemikleri içerisinde bulunan ve sinüs adı verilen hava ile dolu boşlukların iltihaplanması ile oluşan bir hastalıktır. Sinüsler, mukus üreterek burun içini nemlendiren ve solunum yollarını koruyan yapılardır. Bu bölgeler enfekte olduğunda sinüzit gelişir.
Sinüzit belirtileri, kişiden kişiye farklılık gösterse de sıklıkla burun tıkanıklığı, baş ağrısı, geniz akıntısı, yüz ve gözlerin etrafında dolgunluk hissi, sarı veya yeşil renkte burun akıntısı, geceleri artan öksürük, boğazda yanma, ağız kokusu ve koku-tat duyularında azalma gibi belirtilerle karşımıza çıkar. Akut sinüzitte ağrı ön plana çıkarken kronik sinüzitte daha çok tıkanıklık ve geniz akıntısı görülür.
Sinüzit, hastalığın süresine ve hastalığın etkenine göre farklı isimler altında sınıflandırılır. Hastalığın etkenine göre viral ya da bakteriyel sinüzit şeklinde sınıflandırma yapılırken hastalığın süresine göre sinüzitler üçe ayrılır.
-Akut Sinüzit: Çoğunlukla grip ya da soğuk algınlığı gibi üst solunum yolu enfeksiyonlarını takiben oluşan akut sinüzit, akut rinosinüzit olarak da bilinir. Belirtiler 4 haftadan kısa süre devam eder. Baş ağrısı, burun akıntısı, burun tıkanıklığı, koku ve tat kaybı en sık belirtileridir.
-Subakut Sinüzit: Subakut sinüzit, akut ve kronik sinüzit arasında geçiş sürecinde oluşan durumdur. Genellikle semptomlar 4 ila 12 hafta arasında devam eder.
-Kronik Sinüzit: Kronik sinüzit ya da kronik rinosinüzit olarak tanımlanan hastalık, genellikle uzun süreli ve tekrarlayan bir durumdur. Belirtiler 12 haftadan daha uzun sürer.
Genel olarak sinüzit nedenleri kişiye ait faktörler ve çevresel faktörlerin bir araya gelmesi ile oluşur. Akut sinüzitin en sık karşılaşılan sebebi virüslerdir ve bu durum genellikle kendini sınırlama eğilimindedir. Alerjik bünyeye sahip kişilerde sık sık sinüzit atakları meydana gelebilir. Bu kişilerde sinüzit gelişmesinde hava kirliliği, hayvan tüyleri, sigara dumanı ve toz gibi çevresel faktörler ön plandadır. Ayrıca geniz eti, burun eğriliği, kistik fibrozis, bağışıklık sistem yetersizliği, sinüzitin nedenlerindendir. Burunda bulunan polipler, tümörler, yabancı cisimler ve diş enfeksiyonları da sinüzite neden olan diğer faktörler arasında yer alır.
Sinüzit tanısı, konusunda uzman bir hekim tarafından yapılan detaylı fizik muayene ve bazı durumlarda radyolojik görüntüleme tetkikleriyle konulur. Burun ve boğaz bölgesi muayene edilerek iltihap bulgularını daha net görmek adına nazal endoskopi yapılabilir. Alerjik bir reaksiyonun neden olup olmadığını belirlemek için ise alerji testleri istenebilir. Gerekli durumlarda kan testleri de istenebilir.
Hafif vakalarda sinüzit çoğunlukla doktor kontrolünde kendiliğinden düzelir. Sinüzit tedavisi doktor kontrolünde semptomlara ve sinüzitin tipine bağlı olarak farklı yöntemlerle tedavi edilebilir. Yaygın olarak kullanılan tedavi yöntemlerinden bazıları şunlardır:
-İlaç Tedavisi: Viral sinüzitler antibiyotik tedavisi gerektirmez. Doktor kontrolünde uygulanan ilaç tedavisi genellikle semptomlara yöneliktir. Ağrı kesiciler ve ateş düşürücüler, reçete edilebilir. Bakteriyel sinüzit durumunda antibiyotik tedavisi gereklidir.
-Burun Spreyleri ve Damlalar: Burun spreyleri ve damlalar, burun tıkanıklığını gidermeye ve sinüs boşluklarının açılmasına yardımcı olabilir. Bazı burun spreylerinin uzun süre kullanılmasına bağlı olası bağımlılık etkisi nedeni ile dikkatli olunmalıdır.
-Burun Temizleme: Tuzlu su ile nazal irrigasyon, sinüs boşluklarını temizler ve mukusun seyreltilmesini sağlar. Semptomların azalmasına yardımcı olur.
-Sıvı Tüketimi ve Dengeli Beslenme: Yeterli sıvı alımı, mukusun seyreltilmesine ve vücudun enfeksiyonla mücadelesine yardımcı olabilir. Ayrıca dinlenme ve dengeli beslenme bağışıklık sistemini destekler ve iyileşmeye yardımcı olur.
-Cerrahi Müdahale: Sinüzit tedavisinde cerrahi müdahaleye kronik ve tekrarlayan sinüzit durumlarında başvurulur. Cerrahi müdahale, sinüs boşluklarındaki tıkanıklıkları ve burundaki anatomik bozuklukları düzeltmeyi amaçlar.
Sinüzit uygun tedavi ve bazı önlemlerle kontrol edilebilen bir rahatsızlıktır. Aşağıdaki önerileri dikkate aldığınızda sinüziti ortaya çıkaracak etkenleri de engellemiş olursunuz.
-El hijyenine önem verin ve kalabalık ortamlardan kaçının.
-Sigara ve hava kirliliğinden uzak durun.
-Alerjik reaksiyonlara karşı önlem alın.
-Soğuk algınlığınızı ihmal etmeyin ve uygun tedaviye başlayın.
-Kuru havalarda nemlendirici cihazlar kullanın.
Sağlık rehberimizden içerikler görüntüleyin.
Periyodik olarak haber bültenimizi size ulaştıralım.
Nesilden nesile hayat bize GÜVEN diyor.
Güven Hastanesi hizmet standartları ile JCI tarafından akredite edilmiştir. JCI şikayet bildirimlerinizi buraya tıklayarak yapabilirsiniz.
Kişisel verilerin korunması ve işlenmesi politikalarına ilişkin aydınlatma metnimize buradan kişisel veri işleme envanteri ve kişisel verilerin korunması politikamıza ise buradan ulaşabilirsiniz.