Parkinson hastalığı, dünya genelinde milyonlarca insanı etkileyen, ilerleyici bir sinir sistemi hastalığıdır. Genellikle yaşlılıkla özdeşleştirilse de genç yaşlarda da ortaya çıkabilir. Belirtileri yalnızca titreme ile sınırlı değildir; harekette yavaşlama, denge problemleri, mimik kaybı, hatta duygu durum değişiklikleri gibi birçok farklı belirtiyle kendini gösterebilir.
Güven Çayyolu Tıp Merkezi Nöroloji Bölümü'nden Uzm. Dr. Makbule Deniz Borucu, Dünya Parkinson Günü nedeniyle hastalığının nedenlerini, belirtilerini, tanı ve tedavi sürecini anlattı.
Toplumda Parkinson hastalığı genellikle ellerde titreme ile özdeşleştirilir. Ancak bu, buzdağının sadece görünen kısmıdır. Hastalık bazen çok daha farklı ve beklenmedik şekillerde kendini gösterebilir. Harekette yavaşlama, yüz mimiklerinde belirgin azalma, küçük adımlarla yürüme ve koku alma duyusunun zayıflaması gibi belirtiler Parkinson’un ilk sinyalleri olabilir. Bu belirtiler ise çoğu zaman başka sebeplere bağlanarak göz ardı edilir.
Gençlerde de Görülebilir
Parkinson’un yalnızca yaşlılarda görüldüğü yönündeki yaygın kanaat, ne yazık ki genç hastaların tanı sürecini zorlaştırmaktadır. Oysa hastalık, 40’lı yaşlardan önce bile ortaya çıkabilir. Genç bireylerde ortaya çıkan belirtiler çoğu zaman strese, yorgunluğa veya başka sağlık problemlerine atfedilir. Bu da tanının gecikmesine ve hastalığın ilerlemesine yol açar. Oysa zamanında konulan tanı, tedaviye daha erken başlanmasını ve hastalığın seyrinin olumlu yönde değişmesini sağlar.
Yaşam Kalitesini Korumak Mümkün
Her ne kadar Parkinson tamamen iyileştirilebilen bir hastalık olmasa da erken dönemde başlanan tedaviyle hastalığın ilerlemesi yavaşlatılabilir. İlaç tedavileri, egzersiz programları, beslenme düzenlemeleri ve günlük yaşamda yapılacak küçük değişikliklerle bireyin yaşam kalitesi uzun süre boyunca korunabilir. Bu süreçte hastanın tedaviye uyumu kadar, doğru bilgilendirme ve bilinçli bir sağlık takibi de önemlidir.
Sadece Fiziksel Değil, Sosyal Mücadele de Gerektiriyor
Parkinson, yalnızca hareket kabiliyetini değil, kişinin sosyal yaşamını da etkileyen bir hastalıktır. Zamanla sosyal çevreden uzaklaşma, kendini ifade etmede zorlanma ve psikolojik yıpranma sık görülen durumlardır. Bu nedenle Parkinson hastalarının yalnızca fiziksel değil, psikolojik ve sosyal yönden de desteklenmesi gerekir. Yakın çevrenin duyarlılığı ve desteği, tedavinin önemli bir parçasıdır.
Her yıl Nisan ayında anılan Dünya Parkinson Günü, bu hastalığa dair farkındalığı artırmak için önemli bir fırsat sunuyor. Parkinson yaş seçmez. Yorgunluk sandığınız yavaşlık, fark etmediğiniz koku kaybı ya da mimiklerdeki donukluk, aslında daha büyük bir tablonun parçası olabilir. Bu yüzden belirtileri hafife almayın, şüphe duyduğunuzda bir uzmana danışmaktan çekinmeyin.
