Hamilelik, bir kadının hayatında hem heyecan verici hem de sağlık açısından dikkat edilmesi gereken bir dönemdir. Bu süreçte, bazı kadınlarda "gestasyonel diyabet" adı verilen hamilelik şekeri ortaya çıkabilir. Gestasyonel diyabet, gebelik döneminde ilk kez ortaya çıkan ve kan şekeri seviyelerinde yükselmeye neden olan bir durumdur.
Güven Hastanesi Beslenme ve Diyet Bölümü'nden Uzm. Dyt. Serap Güzel gestasyonel diyabetin ne olduğunu, nasıl anlaşılacağını ve yönetimini anlattı.
Gestasyonel diyabet, hamilelik sırasında ilk kez teşhis edilen bir diyabet türüdür. Bu durum, plasentadan salgılanan hormonların etkisiyle annenin vücudunda insülin direnci gelişmesi sonucu kan şekeri seviyelerinin yükselmesiyle ortaya çıkar. Gestasyonel diyabet, doğumdan sonra genellikle ortadan kalkar, ancak hamilelik sırasında hem anne hem de bebek için bazı riskler taşır.
Gestasyonel Diyabetin Belirtileri Nelerdir?
Hamilelikte gestasyonel diyabetin belirgin bir belirtisi olmayabilir. Bu nedenle, düzenli doktor kontrolleri çok önemlidir. Ancak bazı kadınlarda aşağıdaki belirtiler görülebilir:
Aşırı susama
Sık idrara çıkma
Aşırı yorgunluk
Bulanık görme
Sık enfeksiyon geçirme
Kimler Gestasyonel Diyabet İçin Risk Altındadır?
Her kadın gestasyonel diyabet geliştirme riski taşısa da, bazı faktörler bu riski artırır:
Ailede diyabet öyküsü bulunması
Obezite
Daha önceki gebelikte gestasyonel diyabet geçirmiş olmak
35 yaş üzerinde hamile kalmak
Polikistik over sendromu (PCOS) gibi hormonal dengesizlikler
Gestasyonel Diyabetin Tanısı Nasıl Konur?
Gestasyonel diyabet genellikle gebeliğin 24-28. haftaları arasında yapılan bir glikoz tolerans testi (OGTT) ile teşhis edilir. Bu test, anne adayının şekerli bir içecek tükettikten sonra kan şekeri seviyelerinin nasıl tepki verdiğini ölçer. Eğer test sonuçları normalin üzerinde çıkarsa, gestasyonel diyabet tanısı konabilir.
Gestasyonel Diyabet Bebeği Nasıl Etkiler?
Gestasyonel diyabet kontrol altına alınmadığında, bebek için bazı sağlık riskleri ortaya çıkabilir:
Makrozomi (Bebeğin aşırı kilolu doğması)
Doğum sırasında omuz distosisi (doğum kanalında omuzların sıkışması)
Doğum sonrası bebekte kan şekeri düşüklüğü (hipoglisemi)
Sarılık
Solunum problemleri
İlerleyen yaşamında obezite veya tip 2 diyabet riski
Gestasyonel Diyabet Anne İçin Ne Gibi Riskler Taşır?
Gestasyonel diyabet, anne adayları için çeşitli riskler taşıyabilir. Bu durum, sezaryen doğum ihtimalini artırabilir ve preeklampsi (gebelik zehirlenmesi) gelişme riskine yol açabilir. Ayrıca doğum sonrasında kanama riski de yükselir. Bunun yanı sıra, gestasyonel diyabet geçiren kadınlar, ileriki dönemlerde tip 2 diyabet geliştirme riskiyle karşı karşıya kalabilirler.
Gestasyonel Diyabet Nasıl Tedavi Edilir ve Yönetilir?
Gestasyonel diyabet tedavi edilmezse hem anne hem de bebek için ciddi sonuçlar doğurabilir. Bu nedenle, gestasyonel diyabet tanısı konduğunda tedaviye hemen başlanmalıdır. Tedavi ve yönetim yöntemleri şunlardır:
Sağlıklı Beslenme: Diyetisyen yardımıyla karbonhidrat protein veya yağ tüketiminin dengeli bir şekilde ve yeterli beslenmenin sağlandığı bir program oluşturulmalıdır.
Fiziksel Aktivite: Düzenli hafif egzersizler, kan şekeri seviyelerinin kontrol altına alınmasına yardımcı olabilir.
Kan Şekeri Takibi: Kan şekerini düzenli olarak ölçmek, diyabetin yönetiminde büyük önem taşır.
İnsülin Tedavisi: Eğer diyet ve egzersiz yeterli gelmezse, doktor insülin tedavisi önerebilir. Hamilelik sırasında bazı kadınlar insüline ihtiyaç duyabilir.
Gestasyonel Diyabet Doğumdan Sonra Devam Eder mi?
Gestasyonel diyabet genellikle doğumdan sonra ortadan kalkar, ancak bu durum gelecekte tip 2 diyabet riskini artırır. Doğumdan sonra annenin kan şekeri seviyeleri izlenmeli ve doktorun önerilerine göre sağlıklı bir yaşam tarzı benimsenmelidir.
Gestasyonel Diyabet Önlenebilir mi?
Gestasyonel diyabet tamamen önlenemese de, bazı sağlıklı yaşam alışkanlıkları bu riski azaltabilir. Hamilelik öncesinde sağlıklı bir kiloya sahip olmak, dengeli ve sağlıklı beslenmek, düzenli fiziksel aktivite yapmak ve doktor kontrolünde olarak risk faktörlerini en aza indirmek, gestasyonel diyabetin gelişme riskini düşürebilir.
Gestasyonel diyabet geçiren kadınların tip 2 diyabet geliştirme riski, hamilelik sırasında diyabet geçirmeyenlere göre daha yüksektir. Bu nedenle, doğumdan sonra düzenli sağlık kontrolleri ve sağlıklı bir yaşam tarzı benimsemek çok önemlidir. Ayrıca, sonraki hamileliklerde gestasyonel diyabet tekrar edebilir, bu yüzden hamilelik planlandığında doktorla görüşmek önemlidir.
Periyodik olarak haber bültenimizi size ulaştıralım.
Nesilden nesile hayat bize GÜVEN diyor.
Güven Hastanesi hizmet standartları ile JCI tarafından akredite edilmiştir. JCI şikayet bildirimlerinizi buraya tıklayarak yapabilirsiniz.
Kişisel verilerin korunması ve işlenmesi politikalarına ilişkin aydınlatma metnimize buradan kişisel veri işleme envanteri ve kişisel verilerin korunması politikamıza ise buradan ulaşabilirsiniz.
