Farenjit, boğazın arka kısmında bademcikler olarak bilinen yutak bölgesinin iltihaplanması sonucu ortaya çıkan hastalıktır. Toplumda yaygın bir hastalık olan faranjit tedavi edilmediğinde vücudu halsiz ve bitkin bırakabiliyor. Sürekli yutkunma hissi yaratan hastalık, bağışıklık sisteminin zayıf olduğu dönemlerde tekrarlayabiliyor. Güven Çayyolu Cerrahi Tıp Merkezinden Kulak Burun Boğaz Baş ve Boyun Cerrahisi Bölümünden Rauf Oğuzhan Kum, özellikle kış aylarında çok sık görülen faranjit hakkında sorularımızı yanıtladı.
Faranjit, boğazın arka kısmında yer alan farenksin iltihaplanması sonucu ortaya çıkan rahatsızlıktır. Halk arasında genellikle ‘boğaz ağrısı’, ‘boğaz akıntısı’ olarak adlandırılan bu rahatsızlık akut ya da kronik şekilde seyredebilir. Faranjit rahatsızlığında, kişinin rahatsızlığının şiddetine göre farklı tedavi yöntemleri uygulanabilir.
Faranjit belirtileri nelerdir?
Faranjitin hem bakteriyel hem viral formları bulaşıcıdır. Rahatsızlığa neden olan mikroplar, boğazda rahatlıkla yaşayabilir ve üreyebilirler. Hasta olan kişi, hapşurduğunda ya da öksürdüğünde virüs ya da bakteriler damlacık yoluyla rahatlıkla başka birine geçebilir. Ya da mikroplu eşya/nesnelere de dokunduğunuzda buradaki hastalık size kolayca geçecektir. Faranjitin belirtilerini kısaca sıralayalım:
-Ateş
-Baş ağrısı
-Mide bulantısı
-Ağızda alışılmadık bir tat
-Öksürük
-Geniz akıntısı
-Boyun ve çenedeki lenflerde şişme
-Boğazda kaşıntı, yanma ve ağrı
-Burun akıntısı
-Kas ve eklem ağrıları ve halsizlik
-Bademciklerde şişme
-Yutma güçlüğü
-Ses kısıklığı
-Boğazın arkasında beyaz leke oluşumu
Akut ve kronik faranjitin belirtileri nelerdir?
Akut faranjit sıklıkla boğazda ağrı, kuruluk, yutma güçlüğü ve ateş şikayetleri görülmektedir. Vücutta halsizlik, kırgınlık, yemek yemede zorlanma ve öksürükte görülen diğer belirtiler arasında yer almaktadır. Kronik faranjitin belirtileri daha hafif hissedilmekle beraber süreklidir. Hastanın şikayetleri uzun zamandır sürmektedir. Burun tıkanıklığına bağlı ağızdan nefes alma, alerji ya da sinüzit sonucu oluşan geniz akıntısıyla sürekli boğaz temizleme, çoğu zaman reflünün kronik faranjit tablolarına neden olması, ağızda acımsı bir tat ve acıma, boğazda kuruluk, yanma, yutkunma zorluğu hastaların şikayetleri arasında yer almaktadır.
Faranjit neden olur?
Farenjit, genellikle enfeksiyonlara bağlı ortaya çıkmasıyla birlikte çevresel ve sistemik nedenler de bu hastalığa sebebiyet verebilir. Soğuk algınlığı, grip virüsü(influenza) gibi viral enfeksiyonlar, beta mikrobu olarak bilinen streptokok bakterileri gibi bakteriyel enfeksiyonlar, polen, toz veya hayvan tüyü gibi alerjenler, sigara dumanı, hava kirliliği, aşırı sıcak ya da soğuk içecekler/yiyecekler, mide asidinin yemek borusuna ve boğaza kaçması gibi nedenler faranjite yol açar.
Faranjitin tedavi yöntemleri nelerdir?
Farenjit tedavisi, hastalığın nedenine ve şiddetine bağlı olarak farklılık gösterir. Özellikle bakteriyel ve viral nedenler arasındaki farkı anlamak çok önemlidir.
-Viral Faranjit: Viral enfeksiyonlar genellikle kendi kendine geçer. Destekleyici tedavi olarak ağırı kesiciler, antiinflamatuarlar ve boğaz pastilleri kullanılabilir.
-Bakteriyel Faranjit: Antibiyotik tedavisi gereklidir. En sık kullanılan antibiyotikler penisilin veya amoksisilin türevi ilaçlardır. Antibiyotiklerin doktor kontrolünde kullanılması çok önemlidir.
Faranjite karşı evde uygulanabilecek yöntemler nelerdir?
-Gün içinde birkaç kez yapılan tuzlu su gargarası, boğazı rahatlatabilir.
-Sıcak bir bardak suya eklenen bal ve limon, boğazdaki ağrıyı hafifletebilir.
-Bol sıvı almak, boğaz kuruluğunu azaltır ve vücudun iyileşmesine yardımcı olur.
Faranjit olmamak için hayatımızda nasıl değişikler yapabiliriz?
-Sigara ve alkol tüketiminden kaçınmalısınız.
-Dengeli beslenme ve yeterli uykuya özen göstermelisiniz.
-Çevresel tahriş edicilerden uzak durmalısınız.
Hangi durumlara karşı dikkatli olmalıyız?
Faranjit, genellikle evde uygulanan yöntemlerle geçebilen bir hastalık olsa da bazı durumlarda doktora görünmeniz gerekir. Bu durumları şöyle sıralayalım:
-Yüksek ateşin düşmemesi,
-Beş günden uzun süre boğaz ağrısı,
-Nefes almada güçlük veya yutkunmada çok ciddi sorunlar,
