Burun tıkanıklığı, hepimizin başına gelebilen yaygın bir sorundur. Kimi zaman kısa süreli kimi zaman ise daha uzun süreli olabilen bu durum nefes almayı da zorlaştırarak yaşam kalitemizi olumsuz yönde etkileyebiliyor. Güven Çayyolu Cerrahi Tıp Merkezi Kulak Burun Boğaz Baş ve Boyun Cerrahisi Bölümünden Uzm. Dr. Onur Uysal burun tıkanıklığına dair ayrıntıları anlattı.
Burun tıkanıklığı; anatomik, fizyolojik, travmatik, inflamatuar, enfeksiyöz, tümöral nedenlere ortaya çıkabileceği gibi hava kirliliği ve sigara gibi çevresel etmenlere dayalı olarak da gelişebilir.
Burun tıkanıklığının en yaygın nedenlerinden biri viral enfeksiyonlardır. Soğuk algınlığı ya da üst solunum yolu enfeksiyonlarında burun mukozası şişer ve olduğundan daha fazla mukus üretimi gerçekleşir. Bu durumun genelde kısa süreli tıkanıklığa neden olduğu görülür. Burun tıkanıklığı polen, ev tozu akarı ya da hayvan tüyü gibi çeşitli alerjenlere maruz kalma sonucu da gerçekleşebilir. Mevsim geçişlerinde sık görülen alerjik rinit de burun tıkanıklığına neden olur. Üst solunum yolu enfeksiyonlarında ve sinüzitte miktarı ve kıvamı artan mukus ve enfeksiyonun kendisinin neden olduğu ödem burunda tıkanıklık ve baş ağrısına sebep olur.
Burun içinde normalde var olan ve aldığımız havanın nemlendirilmesi, tozdan kirden arınmasını sağlayarak solunuma hazır hale getirilmesinde görevli olan konkaların büyüklüğü de burun tıkanıklığını sık sebeplerinden bir tanesidir. Genellikle kronik inflamasyonun bir sonucu olarak ortaya çıkan nanzal polipler de burun tıkanıklığına neden olabilir. Polipler, sinüslerin ve burun pasajlarının şişmesine ve tıkanmasına yol açabilir. Tekrarlayan sinüzit ataklarının en belirgin sebeplerinden bir tanesidir. Burun kemiğinin yamuk olması yani septum deviasyonu dediğimiz durum sonucu hava yolları daralabilir. Bu durum genellikle yapısal bir sorun olup cerrahi müdahale gerektirebilir. Septum deviasyonu doğuştan ya da travmatik bir yaralanma sonucu oluşabilir.
Hamilelikte burun tıkanıklığına neden olan fizyolojik bir durumdur. Hormonal değişiklikler nedeniyle gebelik sırasında burun mukozası şişebilir ve burun tıkanıklığı ortaya çıkabilir. Bu durum genellikle "gebelik riniti" olarak adlandırılır ve doğumdan sonra kaybolur. Burun tıkanıklığında kirli hava ve sigara dumanının da büyük etkisi vardır. Burun iç yapısını tahriş ederek tıkanıklık yaratabilir. Özellikle sigara dumanı, burun mukozasında kalıcı hasarlara yol açabilir.
Burun tıkanıklığının belirtileri nelerdir?
Sağlıklı nefes alabilmek birçok yaşamsal fonksiyonlarımızın doğru çalışması anlamına gelebilmektedir. Burun tıkanıklığı uzun vadede öncelikle sağlıklı nefes almayı engellediği için tıkanıklık sorunu giderilmediğinde çeşitli rahatsızlıklara da yol açabilir. Burun tıkanıklığının belirtilerini şöyle sıralayabiliriz:
-Nefes almakta güçlük
-Hızlı yorulma ve halsizlik
-Horlama
-Geniz akıntısı
-Burun içinde baskı hissi
-Baş ağrısı ya da yüz bölgesinde rahatsızlık hissi
-Uyku bozuklukları
-Tat ve koku alma duyusunda azalma
-Burun kanaması (nadir durumlarda)
Burun tıkanıklığının tedavi yöntemleri nelerdir?
Burun tıkanıklığının nedenine bağlı olarak tedavi yöntemleri değişebilir. Bunun için öncelikle doktora görünmelisiniz.
Evin düzenli olarak havalanmasını sağlamak, uygun nem standartlarının korunması, çok sıcak ya da çok soğuk ısı değişimlerinin olmaması genelde evde yapılabilecek ideal yöntemlerdendir.
Eğer alerji ya da kronik ve yapısal sorunlarınız varsa da buna uygun şekilde tedavi yöntemleri uygulanmalıdır. Alerji kaynaklı burun tıkanıklığında antihistaminikler kullanılabilir, alerjik riniti tedavi etmek için alerji aşıları uzun süreli bir tedavi yöntemi olup alerjenlere karşı bağışıklık geliştirebilir.
Kronik ya da yapısal sorunlar nedeniyle de burun tıkanıklığı gerçekleşebilir. Burundaki poliplerin alınması, septum deviasyonunun düzelmesi için cerrahi müdahale gerekebilir. Tekrarlayan ya da tedaviye cevap vermeyen sinüs enfeksiyonlarında araştırılması altta yapan patolojinin tespiti için ileri tetkik ve tedaviler gerektirebilir.
Elbette yaşam tarzınızı da buna göre düzenlemeniz gerekiyor. Ortamdaki havanın nemli olması, sigara kullanmayı bırakmak, düzenli egzersiz yapmak bu düzenlemelerden başlıcalarıdır.
Ne zaman doktora başvurmalısınız?
Burun tıkanıklığı 7 günden fazla sürüyorsa, mukusta yeşil, sarı ya da kırmızı renk varsa, uyku kalitesinde bozulma varsa, işitme kaybı ya da kulaklarda şişlik varsa, tek taraflı burun tıkanıklığınız varsa ve bu rahatsızlıklara ateş de eşlik ediyorsa doktorunuza başvurmanız önemli. Burun tıkanıklığı göz ardı edilmemesi gereken bir durumdur. Doğru tanı ve tedavi ile bu rahatsızlıktan kurtulmak mümkün.
Periyodik olarak haber bültenimizi size ulaştıralım.
Nesilden nesile hayat bize GÜVEN diyor.
Güven Hastanesi hizmet standartları ile JCI tarafından akredite edilmiştir. JCI şikayet bildirimlerinizi buraya tıklayarak yapabilirsiniz.
Kişisel verilerin korunması ve işlenmesi politikalarına ilişkin aydınlatma metnimize buradan kişisel veri işleme envanteri ve kişisel verilerin korunması politikamıza ise buradan ulaşabilirsiniz.
