Bronşit ve zatürre ile çok karıştırılan hastalık bronşiolit, kış aylarında çocuklarda sıklıkla görülüyor. Bronşiolit, en sık 6 aylık bebeklerde görülen virüs kaynaklı bir hastalık. Bebeklerde daha ağır seyreden bronşiolit için Güven Hastanesi Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Bölümünden Uzm. Dr. Filiz Özdemir, bronşiolite ilişkin ayrıntıları sizler için paylaştı.
Bronşiolit, kış aylarında daha çok 2 yaşından küçük çocuklarda görülen, öksürük ve solunum sıkıntısına yol açan, akciğerlerin küçük havayollarında tıkanıklığa neden olabilen iltihabi bir durumdur.
Genellikle 1 aydan büyük ve 2 yaştan küçük çocuklarda ve en sık olarak da 6 aylık bebeklerde rastlanır. Bronşiolitin sebebi çoğu zaman virüslerdir. Hastaların yüzde 50'sinde etken RSV yani respiratuar sinsityal virüstür. Bunu rinovirus, parainfluenza, grip virüsü ve adenovirüsler izler. Virüsler hasta kişilerin aksırmaları, konuşmaları ve öksürmeleri sırasında havaya karışır ve solunum yoluyla bulaşır.
Bronşiolitin, bronşit ve zatürre hastalıklarından farkı nedir?
İki yaş altındaki çocuklarda sıkça görülen bronşiolit, belirtileri nedeniyle bronşit ve zatürre gibi diğer solunum yolu hastalıklarıyla karıştırılabilir. Bronşioller, akciğer içinde daha küçük dallara ayrılan hava yollarıdır. Enfeksiyonun bu bölgede oluşması bronşiolit olarak adlandırılırken, bronşlarda meydana gelen iltihaplanma bronşit olarak bilinir. Zatürre ise akciğer dokusunu daha derinlemesine etkileyen ve ciddi belirtilerle seyreden bir enfeksiyon durumudur.
Bronşiolit, nefes darlığı, hırıltı ve ıslık benzeri solunum sesleri nedeniyle bazen astım gibi hastalıklarla da karıştırılabilir. Bu nedenle, soğuk algınlığı veya solunum zorluğu gibi belirtiler görüldüğünde bir doktora başvurmak, doğru tanı ve tedavi için hayati önem taşır. Erken müdahale, komplikasyon riskini azaltabilir ve çocuğunuzun daha hızlı iyileşmesini sağlar.
Bronşiolit belirtileri nelerdir?
Bronşiolit tıpkı soğuk algınlığı gibi burun akıntısı, hafif öksürük, burun tıkanıklığıyla başlar. Ateş normaldir veya hafif yükselmiş olabilir. Birkaç gün içerisinde öksürük şiddetlenir ve hırıltılı solunum ortaya çıkar. Bazı hastalarda işler daha da kötüye gider ve solunum sıklığı artması, nefes darlığı, kalp hızının artması, burun kanatlarının solunuma eşlik etmesi, huzursuzluk, nefes alıp verirken kaburga aralıklarının her nefes alışta içeri çökmesi gibi durumlar ortaya çıkabilir. Soluk alıp vermedeki bu güçlük bebeğin beslenmesini engeller. Öksürük kusmaya yol açabilir. Çocuk huzursuzdur, iştahı azalmıştır, uykuları bozulmuştur ama belirtiler genellikle bir hafta on gün içinde tamamen düzelir. Bronşiolit, büyük çocuklar ve erişkinlerde hafif belirtilere yol açarken bronşiolleri daha dar olan küçük çocuklarda ağır tablolara sebep olur.
Nelere dikkat edilmelidir?
Bronşiolit çoğu zaman hafif ve orta şiddette geçirilen bir hastalıktır ve evde tedavi edilebilir. Ancak evde çocuğunuzu yakından gözleyin; nefes alıp verişi hızlandığında, beslenmesi bozulduğunda, hırıltı şiddetlendiğinde doktorunuza başvurun. Bebeğiniz hakkında endişeliyseniz, İki üç beslenme sırasında normalin yarısı kadar yediyse, 12 saatten beri alt bezini ıslatmadıysa, ateşi varsa, yorgun ve huzursuz görünüyorsa doktorunuza danışın. Bebeğinizin dilinde ya da dudaklarında morarma, solunumunda sıkıntı ya da zorlanma olursa, uzun süreli nefes almasında duraklama olursa, renginde solma farkederseniz acil olarak hastaneye başvurmanız gerekir.
Bronşiolitten çocuklarımızı nasıl koruyabiliriz?
Özellikle bebekler ve küçük yaştaki çocuklar için bronşiolit ciddi bir hastalık olarak değerlendirilir. Bazı önlemler ve kurallarla çocuklarımızı hastalıktan koruyabiliriz. Sizler için sıralıyoruz:
Elleri sık yıkamak, virüslerin yayılmasını önlemek için en etkili yöntemlerden biridir. Çocuğunuzun ellerini doğru bir şekilde yıkamasını öğretin.
Bronşiolite neden olan virüsler, hasta kişilerden bulaşabilir. Hasta kişilerle temastan kaçının ve kalabalık ortamlarda dikkatli olun.
Sigara dumanı, çocuğunuzun solunum yollarını tahriş edebilir ve enfeksiyon riskini artırabilir. Evde veya aracınızda sigara içmeyin.
Oyuncaklar ve ortak kullanılan yüzeyler, virüslerin yayılabileceği yerlerdir. Bunları sık sık temizleyin.
Sağlıklı ve dengeli bir beslenme, çocuğunuzun bağışıklık sistemini güçlendirir. Meyve, sebze ve protein ağırlıklı bir diyet sunmaya özen gösterin.
Grip ve RSV gibi enfeksiyonlara karşı koruma sağlayan aşıların tam olması, bronşiolit riskini azaltabilir. Doktorunuzla çocuğunuzun aşı takvimini kontrol edin.
Kreş, okul veya oyun alanları gibi kalabalık yerlerde enfeksiyon riski artar. Çocuğunuzu bu tür ortamlarda yakından izleyin ve hijyen kurallarına uymasını sağlayın.
Kuru hava, solunum yollarını tahriş edebilir. Nemlendirici cihazlar kullanarak evdeki nem oranını dengede tutun.
Dinlenme, bağışıklık sisteminin güçlenmesine yardımcı olur. Çocuğunuzun uyku düzenine özen gösterin.
Bronşiolit belirtileri görüldüğünde erken müdahale etmek, hastalığın ilerlemesini önler. Belirtiler şiddetlenirse mutlaka bir doktora başvurun.
