Ağız ve diş sağlığıyla ilgili sorunlar arasında yer alan enfeksiyonlar, çoğu zaman fark edilmeden ilerleyebilir ve zamanında tedavi edilmediğinde ciddi sonuçlara yol açabilir. Genellikle diş kökü, diş eti ya da çene kemiği içerisinde gelişebilir, yavaş büyümeleri nedeniyle uzun süre belirti vermeyebilirler. Ancak belirli bir boyuta ulaştıklarında hem estetik hem de fonksiyonel sorunlara yol açabilirler.
Güven Çayyolu Tıp Merkezi Ağız, Diş Sağlığı Hastalıkları Bölümü'nden Dr. Atilla Alexander Akgöl, ağız ve diş enfeksiyonlarının ne olduğunu, nasıl geliştiğini, hangi belirtilerle ortaya çıktığını ve hangi yöntemlerle tedavi edildiğini anlattı.
Diş veya çevresindeki dokularda oluşan, içi sıvı veya yarı katı maddeyle dolu, zarla çevrili patolojik bir yapı olabileceği gibi, kızarık, kanamalı ve deforme dokular şeklinde de olabilir. Çene kemiği içinde ya da diş köklerinde oluşabilir, zamanla büyüyerek çevredeki kemik dokularına baskı yapabilir ve diş kaybı gibi ciddi sonuçlara neden olabilir. Genellikle yavaş ilerler ve uzun süre fark edilmeyebilirler. Rutin diş röntgenleriyle rastlantısal olarak saptanmaları oldukça yaygındır.
Sıklıkla diş kökü ucunda gelişen kronik iltihaplardır. Özellikle tedavi edilmeyen çürükler, başarısız kanal tedavileri ya da travmalar sonucu dişin pulpasında (sinirinde) başlayan enfeksiyon, zamanla kök ucuna kadar ilerleyerek burada kist oluşumuna neden olabilir. Bunun yanı sıra gömülü kalmış dişler, gelişimsel bozukluklar ve bazı sistemik hastalıklar da kist oluşumunu tetikleyebilir. Diş taşları, kötü ağız hijyeni, diş çapraşıklıkları, kronik travma, bazı hastalıklar, genetik etkenler ve beslenme bozukluğu enfeksiyon nedeni olabilir.
Genellikle belirti vermeden ilerlese de, büyüdükçe çevre dokuları da etkileyerek çeşitli belirtilere yol açabilir. En sık görülen belirtiler arasında ilgili bölgede ağrı, şişlik, çene kemiğinde basınç hissi ve dişlerde yer değiştirme ya da sallanma sayılabilir. Bazı durumlarda yüz şekli değişebilir, iltihap yayılırsa ağız kokusu veya ağız içinde fistül oluşumu gözlenebilir. Gömülü diş çevresinde gelişen kistler ise çiğneme sırasında ağrıya neden olabilir. Ancak erken evrede genellikle belirti vermemeleri, düzenli diş kontrollerinin önemini artırır.
Zamanında tedavi edilmediklerinde, ciddi komplikasyonlara neden olabilir. İlerledikçe çene kemiğini zayıflatır ve kemik dokusunun erimesine yol açabilir. Bu durum, çene kırıkları gibi yapısal bozukluklara zemin hazırlar. Ayrıca baskı yaptığı komşu dişlerde kök rezorpsiyonuna (erimesine), dişlerin yer değiştirmesine ya da kaybına neden olabilir. Nadiren de olsa sistemik komplikasyonlara yol açabilir yani genel sağlık durumunun bozulmasına neden olabilir. Bu nedenle, erken teşhisi ve uygun tedavisi son derece kritiktir.
Genellikle rutin diş muayeneleri sırasında çekilen radyolojik tetkiklerle (panoramik röntgen veya periapikal radyografiler) fark edilir. Belirtiler ortaya çıktığında ise hekim genellikle bölgesel muayene ve radyolojik görüntüleme ile tanıya yönelir. Daha ileri değerlendirme gereken durumlarda, bilgisayarlı tomografi (BT) ya da manyetik rezonans görüntüleme (MRG) gibi yöntemler tercih edilebilir. Enfeksiyonun yapısını ve türünü belirlemek için çıkarılan dokunun patolojik incelemeye gönderilmesi gerekebilir
Enfeksiyonun büyüklüğüne, konumuna ve oluşum nedenine göre değişiklik gösterir. Cerrahi olarak tamamen çıkarılabilir, kök ucunda ise kanal tedavisi veya duruma göre dişin çekimi yapılarak geniş alanda defekt oluşturduysa cerrahi tedaviyle birlikte greft uygulanarak veya rekonstrüktif cerrahi gerektirebilir. Tedavi sonrasında düzenli takip ve nüks edilebilirliği kontrol altında tutulmalıdır. Ağız hijyenine dikkat edilmesi, kontrollerin aksatılmaması ve şikâyetlerin ihmal edilmemesi, iyileşme sürecinde büyük önem taşır.
Sağlık rehberimizden içerikler görüntüleyin.
Periyodik olarak haber bültenimizi size ulaştıralım.
Nesilden nesile hayat bize GÜVEN diyor.
Güven Hastanesi hizmet standartları ile JCI tarafından akredite edilmiştir. JCI şikayet bildirimlerinizi buraya tıklayarak yapabilirsiniz.
Kişisel verilerin korunması ve işlenmesi politikalarına buradan ulaşabilirsiniz.